ادبیات عرب

۲۸۳۰ بازدید

ما ینصرف و مالا ینصرف

از جمله مسائل مهم علم نحو باب غیر منصرف می باشد که کاربرد زیادی در نحو دارد و مورد توجه نحویون نیز می باشد.
در این باب اسباب منع صرف و احکام آن بررسی می شود .
در این باب علاوه بر کتب نحو رساله هایی نیز نگاشته شده است که یکی از رساله های خوب در این زمینه رساله (ماینصرف و ما لا ینصرف ) زجاج می باشد که بسیار خوب در این زمینه بحث کرده است .
     
                                                   
دانلود این رساله را برای محققین در این زمینه در وبلاگ قرار می دهیم.
                            برای دانلود به ادامه مطلب مراجعه کنید
۲۱۳۷ بازدید

البهجه المرضیه

یکی از کتابهایی که در مورد زبان ادبیات عرب نگاشته شده است کتاب شریف البهجه المریضه می باد که به قلم سنگین و دقیق ادیب مشهور سیوطی نوشته شده است که شرح بر الفیه ابن مالک می باشد .
این کتاب وزین و سنگین حاوی نکات لطیف و دقیقی می باشد که با تامل و توجه به دست دانش پژوه می رسد
انشاءالله در این موضوع و پست هایی که در این موضوع می باشد به بیان این نکات لطیفه و دقیق بپردازیم که کمتر و شاید اصلا در کتب و شروح کتاب البهجه المرضیه نباشد.
                                     
                                            
                                                 
۳۴۹۷ بازدید

تجزیه و ترکیب (2)

در این پست نیز مانند پست قبلی همین موضوع در مورد آیه شریفه بسم الله الرحمن الرحیم صحبت می کنیم.

برای مطالعه به ادامه مطلب مراجعه کنید.



               

۴۳۹۳ بازدید

صیغ مشکله

در این بخش قصد داریم که به بیان تجزیه صیغه های مشکل صرفی بپردازیم تا دانش پژوهان را کمکی باشد در راستای فهم زبان عربی که زبان قرآن مبین و روایات می باشد.

                                  
در این قسمت می خواهیم به تجزیه صیغه(آدجّ)بپردازیم.
                                             به نظر شما تجزیه این صیغه چیست؟
۴۲۶۵ بازدید

راه های تشخیص حروف زائد از اصلی

هر کلمه در زبان عرب از چند حرف تشکیل می شود که حروف تشکیل دهنده آن از دو حال خارج نیستند یا اصلی هستند و یا زاید که باید شناخته شود که این مطلب بسیار مهم است چون در موارد مختلفی لازم است از جمله وزن کلمه و ....
اما از چه راههایی باید این حروف را از یکدیگر تشخیص بدهیم؟
برای شناخت این حروف از یکدیگر ده را وجود دارد که در این پست این ده راه را برای دوستان بیان میکنیم.
ده راه شناخت حروف اصلی از زائد عبارتند از:
۸۶۳۴ بازدید

تجزیه و ترکیب (1)

در روایت نبوی آمده است که :(کل امر ذی بال لم یبدا ببسم الله فهو ابتر) فلذا ما نیز برای تاسی به حدیث رسول الله برنامه خود را مبنی بر تجزیه و ترکیب آیات قرآن کریم را با آیه شریفه بسم الله الرحمن الرحیم شروع می کنیم باشد که این امر نیکو فرجام باشد

برای مطالعه نکات ادبی پیرامون آیه به ادامه مطلب مراجعه کنید

                   

۴۱۱۵ بازدید

تجزیه و ترکیب قرآن

ادبیات عرب مانند دیگر علومی که در حوزه خوانده می شود در راستای نیل به فهم معانی قرآن و کلمات معصومین علیهم السلام می باشد که همه علوم باید اینچنین باشد
فلذا ادبیات عرب را که یاد می گیریم باید قواعد و نکته های آن را در آیات و روایات پیاده کنیم.
وبلاگ ادبیات عرب در راستای تحقق این هدف مهم قصد دارد که از این به بعد هروز به بیان یک آیه از آیات قرآن بپردازد و پیرامون آن به بحث های مختلف ادبیاتی بپردازد مانند:لغت و صرف و نحو و ....


                                                    
انشاءالله که این برنامه مورد استفاده دوستان قرار گیرد.
۱۲۶۲ بازدید

هر را از بر تمییز نمی دهد

یکی از مثالهای معروف و رایج در سر زبانها این مثل است {هر را از بر تشخیص نمی دهد} این مثل را بسیار استفاده می کنیم در مورد اشخاصی که بیسواد و نادان هستند.
اما اصل این مثل چیست و به چه معنا می باشد؟
برای یافتن پاسخ این سوال به محضر استاد بزرگوار علامه حسن حسن زاده آملی می رویم ایشان در هزار و یک کلمه در این مورد می گویند:
  •  مثلى معروف بر سر زبانها دایر است که «هرّ را از برّ تمیز نمى ‏دهد» یا «فرق میان هر و بر را نمی‏گذارد». شخصى مدّعى فضل مى ‏گفت: «هرّ را از نرّ تمییز نمى‏دهد» که «برّ» با با را «نرّ» با نون مى‏ گفت، و چون به ریشه مثل آگاهى نداشت بر این گمان بود که هرّ و نرّ ناظر به‏ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ‏ است.این مثل از امثال تازى است؛ در شرح ابو منصور موهوب بن احمد جوالیقى بر ادب الکاتب ابن قتیبه آمده است:و قولهم: «ما یعرف هرّا من برّ» قال الفرّاء: الهر العقوق و البر اللطف. و المعنى لا یعرف برّا من عقوق. و قال خلد بن کلثوم: الهر السنور و البر الجرذ. و قال ابن الأعرابی:ما یعرف هارا من بار لو کتبت له. و قال أبو عبیدة: ما یعرف الهرهرة من البربرة، و الهرهرة صوت الضأن و البربرة صوت المعز». (ط مصر، ص 153).ادب الکاتب یاد شده یکى از چهار کتاب ارکان ادبى عربى است، سه دیگر: کامل مبرد، و بیان و تبیین جاحظ، و امالى قالى است.ابن خلدون در مقدمه تاریخ پیرامون موضوع «علم الأدب» گوید:و سمعنا من شیوخنا فی مجالس التعلیم أنّ اصول هذا الفنّ و أرکانه أربعة دواوین، و هی: أدب الکاتب لابن قتیبة، و کتاب الکامل للمبرّد، و کتاب البیان و التبیین‏ للجاحظ، و کتاب النوادر لأبی القالی البغدادی؛ و ما سوى هذه الأربعة فتبع لها و فروع عنها. (ط مصر، ص 553). تبصره: در مقدمه یاد شده به جاى أدب الکاتب، أدب الکتّاب آمده است و لکن ادب الکتّاب از محمد بن یحیى صولى (متوفى 335 ه) است نه از ابن قتیبه، و این غلط از طبع و نشر است نه از ابن خلدون.
۲۳۹۲ بازدید

سه رساله نایاب از ابن هشام

ابن هشام یکی از نحویون بزرگ می باشد که بنا به نظر ابن خلدون انحی من سیبویه می باشد.

از ایشان کتب و رسایل مختلفی در موضوع ادبیات عرب به جای مانده است که در این پست می خواهیم سه رساله نایاب و عالی را از ایشان قرار دهیم انشاءالله که مورد استفاده دوستان قرار بگیرد

اما موضوعات این سه رساله:

رساله اول مربوط می باشد به من شرطیه که حقا نکات و مسائل دقیقی را در این مورد بیان می کند

رساله دوم مربوط می باشد به ترکیب کلمات مختلفی که بسیار مورد استفاده قرار می گیرد نظیر :خلافا-اجماعا-تاره و ......

رساله سوم به صورت سوال و جواب می باشد که سوالاتی را مطرح می کنند و جواب آنها را نیز بیان می کنند

برای دریافت به ادامه مطلب مراجعه کنید

۸۶۲ بازدید

اجل و نعم کدامیک؟

در گفتارهای روزمره خود گاهی اوقات جملاتی را به مخاطبان می گوییم که یا باید آنها را تصدیق کنند و یا باید آنها را نفی کنیم که در زبان فارسی از کلماتی چون بله و خیر و ... استفاده می کنیم
اما در زبان عربی برای تصدیق جملات گوینده از کلماتی نظیر نعم و اجل و جیر و ... استفاده می کنیم.
اما سوال اینجاست که برای چه جملاتی از اجل و برای چه کلماتی از نعم استفاده کنیم به عنوان مثال آیا برای جمله {سوف تذهب } از کدام یک از این دو باید استفاده کنیم؟
پاسخ این سوال را به عهده دوستداران ادبیات عرب می گذاریم.
منتظر پاسخ های دوستان هستیم. البته در پست های بعدی جوابش را می گذاریم
۱ ۲
عربی لسان مبین و زبان متین و کلید فهم آیات قرآن کریم و روایات است. این وبلاگ در نظر دارد مرجع مناسبی برای طلاب و دانش پژوهان گرامی برای بحث و تتبع در ادبیات عرب باشد. زیرا ادبیات عرب مقدمه ای برای فهم قرآن کریم است و این مهم حاصل نمیشود الا با فهم علوم عربی.
نقشه سایت استفاده از مطالب سایت ادبیات عرب با ذکر منبع بلامانع است