ادبیات عرب

 معرفی برنامه رادیویی "هزار پنجره"، شرح صوتی الفیه:

🔸برنامه "هزارپنجره" که "شرح قرآنی بر الفیه ابن مالک" است، به بررسی مباحث کتاب الفیه، با نظر به آیات قرآن می پردازد.

🔸هدف از این برنامه نگاهی به صرف و نحو زبان عربی با توجه به آیات قرآنی و با محوریت الفیه است.

🔸این برنامه توسط گروه اندیشه و فرهنگ قرآنی رادیو قرآن در سال 1390 پخش شده است.

🔸این برنامه بی بدیل، در 134 جلسه از ابتدای کتاب الفیه تا بحث "فاعل" را مورد بحث و آموزش قرار داده است.

🔸فایل زیپ تمام جلسات در کانال تلگرام ادبیات عرب قرار داده شده است.

🔹میتوانید از آدرس زیر به صورت تک تک نیز، فایلها را دریافت کنید:

http://radioquran.ir/?part=menu&inc=menu&id=2250

🔹همچنین هر روز یک قسمت از این برنامه، در کانال ادبیات عرب قرار خواهد گرفت، این برنامه را از دست ندهید...

در آیه 28 سوره فاطر آمده است:

"إِنَّمَا یَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ"

معنای این آیه شریفه بدین گونه است:

"از میان بندگان او، تنها علماء از خداوند می ترسند.

اما در این آیه روایت عجیبی هم وارد شده است، که معنای آیه را به کلی دگرگون می کند:

قرائت مشهور این آیه به نصب "الله" و رفع "العلماء" است که معنای آن را خواندید. اما در یک قرائت دیگر، کلمه "الله" به رفع و کلمه "العلماء" به نصب خوانده شده است (بر خلاف قرائت مشهور، همانطور که می بینید).

بر این اساس، معنای آیه به کلی دگرگون می شود:

"از میان بندگان او، خداوند فقط از علماء می ترسد" (العیاذ بالله).

بسیاری از کسانی که این قرائت را ذکر کردند آن را شاذّ و حتی بی اساس ذکر کرده اند.

بررسی این روایت:

• این روایت در برخی کتب از جمله کتاب کشاف زمخشری ذکر شده است. (1)
  
• سیوطی این روایت را در مثال نقل توسط افراد غیر ثقه ذکر کرده و آن را ضعیف شمرده است. (2)
  
• ابوحیان در تفسیر بحر المحیط آن را از قرائات شواذّ می شمارد. (3)
  
• ثعلبی در کتاب الکشف و البیان، این قرائت را به ابوحنیفه نسبت داده است. (4)
  
• در تفسیر بیضاوی آمده است: اگر فرضا این روایت را قبول کنیم، باید معنا را تاویل کنیم تا صحیح باشد. به این صورت که خشیت خداوند، استعاره برای تعظیم است زیرا چیزی که عظیم است مورد خشیت واقع می شود. اصل عبارت این چنین است: "توجیه هذه القراءة لو ثبتت: على أن الخشیة مستعارة للتعظیم فإن المعظم یکون مهیبا" (5)

"شرح ابن عقیل" از شروح معروف بر کتاب الفیه است که سالها است در حوزه علمیه تدریس می شود. گرچه شرح ابن عقیل نسبت به شرح سیوطی ذقت بسیار کمتری دارد، اما از آن جهت که برخی دوستان تقاضای فایل این کتاب را داشتند، این کتاب را با چاپی عالی در وبلاگ قرار داده ایم.

جالب است بدانید که ظاهرا مطالب این کتاب خیلی به مذاق جناب سیوطی خوش نیامده و لذا کتابی با نام عجیب "السیف الصقیل علی عنق ابن عقیل" = (شمشیر جلا داده شده بر گردن ابن عقیل) نوشته است.

در ادامه مطلب میتوانید فایل pdf شرح ابن عقیل بر الفیه را دانلود نمایید.

"َشرح الرضی" شرحی بسیار دقیق و متقن از جناب شیخ رضی الدین محمد بن حسن استر آبادی بر کتاب نحوی کافیه است. کتاب "کافیه" نوشته جناب ابن حاجب است که شروح زیادی بر آن نوشته شده است، اما شرح جناب "رضی" بر آن به گفته بسیاری از محققین، بهترین و سنگین ترین شرح بر این کتاب است.

می توانید این کتاب را با چاپ نفیس در چهار جلد با فرمت pdf دانلود کنید:

دانلود شرح رضی بر کافیه:

"الفیه" کتاب معروف ابن مالک در علم صرف و نحو است که این دو علم را به صورت شعر و در حدود 1000 بیت آموزش می دهد. شاید بتوان گفت این کتاب از همه کتب دیگر ادبیات عرب، بیشتر در معرض شرح شارحان قرار گرفته است و ادبای زیادی از جمله سیوطی و اشمونی و مکودی و ابن ناظم و ابن طولون و... در صدد شرح آن بر آمدند. مرسوم بوده که طلاب حوزه علمیه این اشعار این کتاب را حفظ می کردند. میتوانید.

 این کتاب ادبیاتی را برای گوشیهای موبایل با فرمت آندروید دریافت کنید:

دانلود الفیه آندروید:

کتاب نحو الوافی توسط "عباس حسن" نویسنده معاضر تألیف شده است که ایشان در این کتاب آراء و نظرات اکثر نحویون را جمع کرده است . این کتاب بیشتر حالت یک دائره المعارف نحوی دارد.

این کتاب نسخه چاپی بیروت در چهار جلد است که میتوانید از لینکهای زیر دریافت کنید:

برای اینکه خوااندگان محترم وبلاگ با ترکیب آیات قرآن بیشتر آشنا شوند، به عنوان نمونه ترکیب سوره کوثر را در این مطلب قرار داده ایم. ترکیب بیان نقشهای اعرابی کلمات در کلام است.

ترکیب:

 بِسْمِ جارو مجرور (قیدِ فعلِ محذوف شروع می‌کنم یا ...) 

اللّهِ مضاف‌الیه

الرَّحْمنِ صفت 

الرَّحیمِ‏ صفت

إِنّ حرف مشبه بالفعل

(نا) اسم

 أَعْطَیْنا فعل ماضی باب افعال

(نا) فاعل

 کَ مفعول به

الْکَوْثَرَ مفعول دوم و جمله خبرِ إنَّ 

فَ حرفِ عطف (سببیّه)

صَلّ فعلِ امر و فاعلش أنت مستتر

لِرَبِّکَ جار و مجرور و مضاف‌الیه

وَ حرفِ عطف

انْحَرْ فعلِ امر و فاعلش انت مستتر

 إِنَّ حرف مشبه بالفعل

شانِئَکَ اسم و مضاف‌الیه

هُوَ ضمیرِ فصل، عماد برایِ تأکید اسمِ أنَّ

 اْلأَبْتَرُ خبرِ إنَّ  

قصد داریم سایتی را معرفی کنیم که با ظاهری زیبا و ساده، تک تک آیات قرآن را تجزیه و ترکیب نموده است و بسیار به کار محققین و دانش آموزان و طلاب می آید. از دیگر امکانات این سای، ترجمه آیات به زبان انگلیسی و قابلیت تلاوت آیات می باشد. نمونه ای از نحوه کار این سایت را در تصویر زیر می بینید:

به آدرس زیر بروید:

http://corpus.quran.com/treebank.jsp?chapter=103&verse=2

"الفیه" کتاب معروف ابن مالک در علم صرف و نحو است که این دو علم را به صورت شعر و در حدود 1000 بیت آموزش می دهد. شاید بتوان گفت این کتاب از همه کتب دیگر ادبیات عرب، بیشتر در معرض شرح شارحان قرار گرفته است و ادبای زیادی از جمله سیوطی و اشمونی و مکودی و ابن ناظم و ابن طولون و... در صدد شرح آن بر آمدند.

فایل pdf کتاب الافیه ابن مالک را با چاپی نفیس در خدمت شما قرار داده ایم:

*دانلود کتاب الفیه ابن مالک*

حجم: 3مگابایت

کتاب "الاقتراح فی اصول النحو" کتابی از جناب سیوطی است که درباره اصول علم نحو بحث می کند و از جمله کتب خوب در این زمینه است. همان گونه که در مطالب قبلی گفتیم علم نحو و صرق هم علمهایی کاملا استدلالی هستند و این طور نیست که اتفاقی حکمی در آنها ذکر شده باشد. برای آشنایی با بعضی از اصول این استدلالات کتاب اقتراح کمک شایانی می کند. میتوانید این کتاب را از لینک زیر دانلود کنید:

دانلود کتاب الاقتراح سیوطی